آیا زن حامله را میتوان طلاق داد؟

طلاق به معنی پایان یافتن زندگی مشترک می باشد که می تواند ناشی از انزجار زوجین از هم ،شروط 12 گانه و یا هر علت دیگری باشد .ممکن است طلاق در اثنای باردار بودن زن رخ بدهد ،بنابراین برخلاف باور عمومی، حامله بودن زن مانع از این نمی شود که نتوان اورا طلاق داد.طلاق زن حامله با غیرحامله در احکام و شرایط تفائتی ندارد و آنچه این دو را از هم متمایز می کند در میزان عده است .عده زن حامله تا زمان وضع حمل او ادامه دارد و در مدت عده نفقه او برعهده زوج می باشد.

طلاق توافقی در دوران بارداری

گاهی زوجین به این نتیجه می رسند که نمی توانند زندگی مشترک با هم را ادامه دهند و به همین دلیل تصمیم می گیرند که به صورت توافقی از هم جدا شوند .در طلاق توافقی  زوجین بر سر مسائلی که برای آنها دارای اهمیت است به توافق رسیده و بین خود این توافقات را جهت جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده به ثبت می رسانند. توافقاتی که بین زوجین منعقد می شود می تواند مربوط به حضانت فرزند،مهریه و... باشد.در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند می توانند تقاضای طلاق توافقی را مستقیماً در مراکز مشاوره خانواده مطرح کنند یا این که درخواست خود را به دادگاه خانواده تقدیم کنند که در این صورت دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد ولی اتخاذ تصمیم نهایی در طلاق درصورت عدم انصراف متقاضی از طلاق با دادگاه خانواده است که با صدور گواهی عدم امکان سازش ،زوجین را برای ثبت طلاق در دفترخانه هدایت می نماید.
اما سوال این است که حامله بودن زم مانع از این می شود که زوجین بتوانند به صورت توافقی از هم جدا شوند؟پاسخ به این سوال این است که در طلاق توافقی، حامله بودن یا غیر حامله بودن اهمیت ندارد و در دوران بارداری هم امکان طلاق توافقی وجود دارد و تنها فرقی که ممکن است در این میان وجود داشته باشد این است که ممکن است توافقات اضافی مثل هزینه های درمان و بیمارستان بر زوج تحمیل شود.

طلاق زن باردار از طرف مرد 

براساس فقه اسلامی و همچنین قانون،طلاق حق مرد می باشد و مرد می تواند هر زمان که بخواهد  با درخواست گواهی عدم امکان سازش همسر خود را طلاق بدهد.بنابراین حامله بودن زن مانع از این نمی شود که مرد نتواند همسر خود را طلاق بدهد.البته در صورتی که مرد بخواهد زن را در این حالت طلاق دهد می بایست حقوق مالی زن  باردار را به او پرداخت نماید .زن  مطلقه در ایام بارداری می بایست عده نگه دارد و نمی تواند تا وضع حمل ازدواج نماید.

درخواست طلاق از طرف زن باردار

برخلاف مورد قبل که در آن مرد قصد طلاق زن باردار را دارد ،در خصوص طلاق از طرف زن باردار باید گفت که در صورتی دادگاه به این درخواست توجه می کند که زن دلایل موجه و محکمه پسندی را ارائه بدهد و علاوه برآن ،آنها را نیز به اثبات برساند.در طلاق به درخواست زن ، باید مسائلی مانند غیبت شوهر، انزجار از مرد،عسروحرج و یا عدم پرداخت نفقه توسط همسرش را اثبات کند که در این موارد تفاوتی بین زن باردار و غیر باردار نمی‌باشد.آنچه در خصوص پذیرش طلاق از سوی زن اهمیت دارد این است که محکمه دلایل ارائه شده را قبول نموده و حکم به طلاق دهد که این پروسه علاوه بر طولانی بودن بسیار دشوار است. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله "درخواست طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه" را مطالعه نمائید. 

شرایط طلاق زن باردار

درخواست طلاق یا از سوی مرد صورت می گیرد و یا زن،البته در طلاق توافقی زوجین باهم درخواست طلاق خود را مطرح می کنند.بعد از اینکه دادخواست طلاق داده شد زوجین به مراکز مشاوره ارجاع داده می شوند و در صورتی که مشاوره و ارجاع به داوری کارساز نبود و زوجین همچنان مسر به طلاق بودند ،دادگاه در این خصوص تصمیم می گیرد و با صدور گواهی عدم امکان سازش زوجین برای ثبت طلاق در دفترخانه هدایت می شوند.بنابراین در خصوص طلاق زن اعم از باردار و غیر باردار تفاوتی در طی کردن این پروسهوجود ندارد ،تنها تفاوت در شرایط جدا شدن از همسر باردار این است که در صورتی که زن و شوهر درخواست طلاق توافقی داشته باشند، باید در مورد حضانت فرزند، هزینه های زایمان و نفقه زن تصمیم گیری و تعیین تکلیف کنند.براساس قانون حمایت خانواده:

• حضانت فرزند حاصل از طلاق تا ۷ سالگی بر عهده مادر اما هزینه های وی بر عهده پدر است و در شرایطی هم که مادر سرپرستی فرزند خود را در هنگام طلاق به پدرش واگذار کند حضانت و همینطور نفقه‌ فرزند بر عهده پدر خواهد بود.
• در صورتی که فرزند به دنیا آمده از زن باردار، بعد از طلاق پدر نداشته باشد یعنی یا مفقود گشته و یا در قید حیات نباشد، مسئولیت پرداخت نفقه با جد پدری است و جد پدری با اعمال و ولایت قهری عهده دار سرپرستی فرزند می‌باشد.

آثار طلاق زن حامله

طبق ماده ۳۱ قانون حمایت از خانواده، به جهت آثار و تبعاتی که طلاق در هنگام بارداری زن دارد باعث شده است دفاتر ثبت ازدواج و طلاق تا گواهی مبنی بر باردار بودن یا نبودن، زن ارائه بدهند‌. بنابراین از جمله آثار و نتایجی که بارداری زن میتواند بر زندگی بعد از طلاق داشته باشد، تفاوت در میزان عده، نفقه و حضانت فرزندان است. 

1. وضعیت حضانت و ملاقات فرزند طبق توافق زن و مرد مشخص می‎شود.
2. امکان صلح و سازش در حقوق مالی و به دست آوردن حضانت فرزند برای زن وجود دارد.
3. حقوق مالی زن طبق توافق دو طرف تعیین خواهد شد.

ماده31 قانون حمایت از خانواده به جهت آثاری که بارداری زن در زمان طلاق بر اتفاقات بعد از آن دارد، دفاتر ثبت ازدواج و طلاق را ملزم می کند تا گواهی مبنی بر باردار بودن یا نبودن، زن ارائه بدهند : "ارائه گواهی پزشک ذی  صلاح درمورد وجود جنین یا عدم آن برای ثبت طلاق الزامی است." از جمله تاثیراتی که حاملگی بر زندگی بعد از طلاق دارد، می توان به تفاوت در عده، نفقه و حضانت فرزندان اشاره کرد.

عده طلاق در دوران بارداری

عده مهلتی است که در طول آن مدت زن حق ازدواج با فرد دیگری را ندارد و در صورتی که بخواهد ازدواج کند باید تا پایان مهلت عده صبر کند.براساس ماده 1150 قانون مدنی:عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند.
براساس قانون مدنی : عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند. فلسفه وجود عده از اینجا نشات می گیرد که اگر زن بلافاصله ازدواج کند و سپس حامله بشود، در نسب و اینکه چه کسی پدر آن فرزند است شبهه بوجود می آید. 
براساس ماده 1151 قانون مدنی:عده طلاق زن باردار تا وضع حمل آنان است . خواه وضع حمل کمتر از سه ماه باشد ، خواه بیشتر از آن .بنابراین زن باردار هم می بایست عده نگه داردو عده او تا زمان به دنیا آمدن فرزندش می باشد و مدت زمان خاصی برای عده زن باردار مشخص نشده و ممکن است از چند هفته باشد تا چند ماه، برخلاف زن غیر باردار که سه طهر می باشد.
در خصوص عده وفات زن باردار ماده 1154 قانون مدنی ،عده را تا زمان وضع حمل قرار داده است.براساس ماده 1154 قانون مدنی:عده وفات،چه در دایم و چه در منقطع،در هر حال چهارماه و ده روز است،مگر اینکه زن حامل باشد که در این صورت عده وفات تا موقع وضع حمل است،مشروط براینکه فاصله بین فوت شوهر و وضع حمل از چهارماه و ده روز بیشتر باشد والا مدت عده همان چهارماده و ده روز خواهد بود.
نکته:در طول مدت عده به زن باردار نفقه تعلق می گیرد.

بیشتر بخوانید: مدت عده در طلاق غیابی

نفقه زن حامله بعد از طلاق

نفقه به معنی همه نیاز های متعارف زن برای زندگی از جمله خوراک، مسکن و پوشاک و ...،که بر عهده مرد است. تعریف نفقه در ماده 1107 قانون مدنی آمده است براساس این ماده:نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن،البسه،غذل،اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیتج به واسطه نقصان یا مرض .میزان نفقه بر اساس ویژگی های زن با توجه به عرف جامعه تعیین می شود.مرد تا زمانی وظیفه پرداخت نفقه زن را دارد که زن به او متعلق باشد بنابراین با پایان یافتن زندگی مشترک زن دیگر مستحق نفقه نیست.البته براساس قانون مدنی زن در مدت عده نیز از نفقه برخوردار می شود بنابراین زن حامله تا زمان وضع حملش مستحق دریافت نفقه از جانب همسرش می باشد و پس از به دنیا آمدن فرزندش نیز مرد موظف به دادن نفقه فرزند به مادرش  تا پایان حضانت مادر می باشد.
براساس ماده 1109 قانون مدنی:نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده با شوهر است،مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد؛لیکن،اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق باین باشد ،زن حق نفقه ندارد،مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل نفقه خواهد داشت.
این ماده به نکته مهمی اشاره دارد و آن این است که در طلاق باین زن مستحق نفقه نمی باشد و فقط در طلاق رجعی است که زن در ایام عده مستحق نفقه است،اما در خصوص زن باردار استثنا وجود دارد و حتی اگر طلاق باین باشد زن تا وضع حمل از شوهر خود نفقه دریافت می کند .فلسفه دریافت نفقه زن باردار این است که هزینه پرداختی به او بابت جبران زحمت او می باشد که به این واسطه متحمل می شود.

حضانت فرزند بعد از طلاق زن حامله

براساس قانون مدنی حضانت هم حق و هم تکلیف والدین می باشد.بنابراین والدین نمی توانند از آن سرباززنند.در خصوص حضانت فرزند بعد از طلاق باید گفت که براساس قانون تا 7 سالگی حضانت فرزند اعم از پسر و دختر با مادر است و بعد از 7 سالگی تا زمان بلوغ آنها یعنی 9 سال برای دختر و 15 سال برای پسر با پدر می باشد.
نکته:ممکن است در زمینه حضانت فرزند والدین باهم به توافق برسند و قبل از 7 سالگی حضانت به پدر داده شود یا بالعکس بعد از 7 سالگی حضانت مادر هچنان باقی بماند.

دادخواست یک طرفه طلاق در دوران بارداری

از آنجایی که طلاق یک عمل حقوقی یک طرفه ای است که به نکاح پایان می‌دهد گاهاً پیش می آید که اصرار بر طلاق در شرایطی که زن باردار است ممکن است به درخواست خود زن و یا مرد مطرح گردد . یعنی درخواست یک‌طرفه طلاق در دوران‌بارداری از جانب زن و یا از جانب مرد.
براساس قانون مرد می تواند زن را حتی در زمان بارداری هم طلاق بدهد.البته لازم است که مرد حقوق مالی زن را به او پرداخت کند،حقوق مذکور شامل:نفقه،مهریه،اجرت المثل و نصف اموال می باشد.
در صورتی هم که درخواست یک‌طرفه طلاق در دوران بارداری از جانب زن مطرح گردد اثبات یکی از دلایل مندرج در قانون الزامی می‌باشد یعنی زوجه باید ثابت کند که در زندگی زناشوئی سختی و مشقت فراوان را تحمل می کند و به عبارتی ادامه زندگی با شوهر خود همراه با عسروحرج است . در این صورت یعنی با اثبات زن، دادگاه حکم طلاق خواهد داد.
در صورتی که باردار هستید و قصد طلاق دارید بهتر است از مشاوره و خدمات وکلای متخصص استفاده نمایید زیرا به دلیل ناآگاهی و شتاب زدگی ممکن است حقوق خود را از دست بدهید.

دادخواست طلاق توافقی زن باردار

دادخواست طلاق توافقی چه از طرف زن باردار باشد و چه از طرف زن غیر باردار تفاوتی نمی‌کند و شرایط دادخواست طلاق توافقی در هر دو مورد یکسان است و طرفین هرگونه توافقی را می توانند در خارج از دادگاه تنظیم نمایند و سپس آن توافقات را به دادگاه تقدیم کنند.
اما تنها مساله ای که در باب طلاق توافقی زن باردار مطرح است این است که  نحوه وضع حمل و هزینه های زن باردار و فرزند نیز باید مشخص گردد.زیرا توافقات مذکور بار مالی دارد و باید به درستی مشخص شده و مکتوب گردد.

طلاق زن حامله جزء کدام نوع طلاق است    

براساس قانون مدنی طلاق بر دو نوع است.ماده 1143 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد که طلاق بر دو قسم است:باین و رجعی.
اما در این خصوص که طلاق زن حامله بائن می باشد یا رجعی قانون مدنی ما ساکت می باشد.
مصادیق طلاق بائن در قانون مدنی ماده 1145منحصر شده است به :

1. طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود
2. طلاق یائسه
3. طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.
4. سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید

با توجه به ماده فوق که به انحصار انواع طلاق باین را مشخص کرده است می توانیم برداشت کنیم که طلاق زن حامله باین نمی باشد و چون اصل بر این است که طلاق رجعی می باشد ،طلاق در زمان بارداری نیز رجعی می باشد. اما این برداشت نمی تواند کاملا صحیح باشد زیرا در صورتی که زن باردار درخواست طلاق خلع داده باشد ،این نوع طلاق باین بوده و برای مرد حق رجوعی در آن وجود ندارد. 
نکته :طلاق زن حامله، اصولا طلاق رجعی می باشد مگر اینکه طلاق خلع باشد،در این صورت طلاق زن حامله باین می باشد.

 تعیین تکلیف هزینه های زن باردار در طلاق

درصورتی که زن و مرد بخواهند به صورت توافقی در زمان بارداری زن از هم جداشوند می بایست در خصوص هزینه های زمان بارداری و وضع حمل زن به توافق برسند و حتی می توانند نوع زایمان و بیمارستان را  به دلیل اینکه بار مالی دارد در توافق نامه خود ذکر کنند.لازم به ذکر است که حتی اگر طلاق به صورت توافقی صورت نگیرد چون زن در زمان بارداری عده دارد بنابراین نفقه او برعهده مرد می باشد و هزینه های زن در این دوران با مرد می باشد.اما در خصوص بعد از وضع حمل باید گفت که زن از عده خارج می شود و مستحق نفقه نمی باشد اما نفقه فرزند او تا زمانی که حضانت با مادر می باشد برعهده پدر است.

مدارک لازم برای ارائه دادخواست طلاق توافقی در بارداری

جهت دادخواست طلاق توافقی در دوران بارداری مدارکی لازم می باشد که از قرار ذیل  است:

1. اصل سند ازدواج  یا رونوشت آن 
2. اصل کارت ملی 
3. اصل کارت ملی
4. گواهی ثبت در سامانه خدمات الکترونیک قضایی
5. گواهی مرکز مشاوره مبنی بر عدم انصراف از طلاق
6. توافق نامه فی مابین طرفی که در آن توافقات طرفین در خصوص نفقه،حضانت،ملاقات،مهریه  سایر حقوق مالی زن مشخص شده است.
7. گواهی پزشک 

بیشتر بخوانید: حق طلاق زن

سخن پایانی
باردار بودن  مانع از این نمی شود که مرد نتواند او را طلاق دهد و یا اینکه زن نتوانند دادخواست طلاق بدهد .بنابراین در طلاق باردار بودن یا نبودن اهمیت ندارد و فقط در طلاق توافقی باردار بودن می تواند بر توافقات بیفزاید.در صورتی که باردار می باشید و قصد طلاق دارید  یا اینکه همسر شما خواهان طلاق دادن شما  می باشد بهتر است با وکلای مجرب و متخصص در این زمینه مشورت نمایید تا حقوق شما  به بهترین شکل ممکن تامین شده و از پایمال شدن حقوق خود جلوگیری نمایید.وکلای داداپ در زمینه طلاق توافقی در زمان بارداری و سایر اقسام طلاق در این ایام علاوه بر دانش کافی دارای تجربه وافر در قبول و پیروزی در چنین پرونده هایی می باشند ،وکلای مذکور علاوه بر شیوه حضوری به صورت غیرحضوری . آنلاین آماده ارائه خدمات به کاربران گرامی می باشند.