دادخواست استرداد لاشه چک چگونه انجام میشود؟

چک دارای کاربردهای گوناگونی در زندگی امروزه می باشد زیرا علاوه بر اینکه چک یک وسیله پرداخت بوده و در معاملات و مبادلات به کارگرفته می شود از آن برای ضمانت و یا امانت نیز استفاده می شود.در صورتی  که چکی  به عنوان امانت یا ضمانت نزد کسی باشد و یا اینکه مبلغ مندرج در آن به دارنده پرداخت شده باشد می بایست پس از رفع مانع(پرداخت،انجام تعهد یا فسخ و بطلان قرارداد)  اصل آن به صاحبش مسترد شود و در صورتی که دارنده از تسلیم آن امتناع نماید، صادرکننده می تواند با طرح دعوای استرداد لاشه چک ، الزام دارنده را از دادگاه صالح بخواهد. استرداد لاشه چک به معنای پس دادن و عودت برگه چک می باشد.دعوای استرداد لاشه چک در صورتی  در مراجع قضایی قابل اقامه است که صادرکننده چک مدعی ان باشد که وجه چک را پرداخت کرده است یا چک به عنوان امانت و ضمانت و غیره در ید دارنده بوده است ولی چک را با وجود انجام تعهد یا کار یا انفساخ و ابطال قراردادشان، از طرف مقابل یا دارنده ،مسترد ننموده است.البته صادرکننده قبل از اینکه دادخواست استرداد را مطرح کند با ارسال اظهارنامه می بایست استرداد لاشه چک از دارنده بخواهد که لاشه چک را در مکان و زمان مقرر بازپس دهد.
نظریه های مشورتی در مورد استرداد لاشه چک:

• نظریه شماره ۱۰۴۶/۷ : دارنده چک در هر حال حق مراجعه به صادرکننده را دارد .
• نظریه شماره ۸۹۳۵/۷ : ضابطه تشخیص دعاوی مالی از غیرمالی، نتیجه حاصله از دعوی است. استرداد لاشه چک‏ها نتیجه مالی ندارد لذا غیر مالی است.

اهمیت حقوقی استرداد لاشه سفته و چک

دلایل اهمیت استرداد لاشه سفته و چک از قرار ذیل است:
   1   . روابط حقوقی که میان اعضای جامعه برقرار می‌شود، دو نوع است: قراردادی و غیرقراردادی. در جریان این روابط حقوقی، گاه برای هر دو طرف قرارداد و گاه برای یکی از آن‌ها تعهد به وجود می‌آید. تعهد به پرداخت مبلغی پول، تعهد به انجام یک کار یا عدم‌انجام یک کار از مهم‌ترین تعهداتی است که برای اشخاص ایجاد می‌شود. شخص متعهد، هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ اخلاقی و شرعی وظیفه دارد که به تعهد خود عمل کند.
با این‌حال، با اجرای تعهد همه چیز به پایان نمی‌رسد. متعهد باید در هنگام اجرای تعهد ادله‌ای را برای خود ثبت و ضبط نماید که اگر نیاز شد، بتواند با استناد به آن‌ها اثبات نماید که به تعهد خود عمل نموده است؛ زیرا ممکن است شخص طلبکار (متعهدٌله) با گذشت مدت زمانی ادعا کند که متعهد به تعهد خود عمل ننموده است. مهم‌ترین اقدامی که صادرکننده سند تجاری باید به هنگام اجرای تعهد انجام دهد، پس‌گرفتنِ لاشه سند است.
   2  . ممکن است دارنده چک پس از دریافت وجه چک، آن را به شیوه‌های مختلف به شخص ثالث انتقال دهد. در چنین وضعیتی، صادرکننده چک با مسائل حقوقی پیچیده‌تری مواجه خواهد شد. در این حالت، اگر شخص ثالث وجه چک را مطالبه کند، صادرکننده نمی‌تواند به این مطلب استناد نماید که پیش‌تر وجه چک را پرداخت کرده است یا این‌که قرارداد میان او و دارنده اولیه فسخ یا ابطال شده است.
در این وضعیت، صادرکننده چک نمی‌تواند با توسل به هیچ استدلالی از زیر بار پرداخت وجه چک شانه خالی کند. او باید وجه چک را به شخص ثالثی که چک را در اختیار دارد، پرداخت نماید و پس از آن، به انتقال‌دهنده چک (دارنده اولیه) مراجعه کند.

نحوه تنظیم استرداد چک و سفته

به زبان ساده، دعوی استرداد لاشه چک زمانی مطرح می شود که صادرکننده چک بخواهد چکی که را که نوشته و به فردی تحویل داده است، پس بگیرد؛ اما فرد مقابل از پس دادن آن امتناع کند.
برای طرح این دعوا، خواهان (صادرکننده چک یا سفته) باید در ابتدا اظهارنامه‌ای برای دارنده سند تجاری  ارسال نماید و از این طریق، از وی درخواست کند که لاشه سند راعودت نماید. اگر دارنده هم‌چنان از بازگرداندن لاشه سند اعم از سفته یا چک  خودداری کند، در این مرحله خواهان بایستی به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و دادخواست « استرداد لاشه اسناد چک/سفته » را ثبت نماید. لازم به ذکر است که اگر صادرکننده مدرکی دایر بر امانی بودن چک یا ایفای تعهد، یا پرداخت وجه چک، داشته باشد به عنوان ضمیمه بایستی به دادخواست نماید.
نکته: بین استرداد لاشه چک و سفته، از نظر قانونی تفاوتی وجود ندارد.
نکته:اگر دارنده پس از دریافت اظهارنامه، از تسلیم لاشه خودداری کرد، می توانید با طرح دادخواست خیانت در امانت در دادگاه کیفری، از او شکایت نمایید.
نکته:اظهارنامه استرداد لاشه چک،قبل از تنظیم دادخواست استرداد برای دارنده ارسال می شود.

مدارک لازم برای  دادخواست استرداد لاشه چک و سفته 

برای طرح دادخواست استرداد مدارک زیر می بایست  ارائه شود:

1. مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی)
2. تکمیل فرم  دادخواست به طور کامل 
3. تصویر اظهارنامه 
4. فیش واریزی پرداخت هزینه دادرسی 

مجازات خیانت در امانت عدم استرداد چک و سفته

براساس ماده 674 قانون مجازات اسلامی : هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبل سفته، چک، سند، قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هرکار با اجرت  یا بی اجرت به کسی داده شده و بنا براین بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود ننماید، عمل وی خیانت در امانت بوده و به حبس از6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد.

نمونه دادخواست استرداد لاشه چک

رياست محترم مجتمع قضايي “شهرستان محل اقامت خوانده”
با سلام احتراماً به استحضار مي رساند:
خوانده محترم طی یک صورتجلسه مکلف گردید چک های متعلق به موکل را به وی مسترد نماید لکن به دلیل کلاهبرداری و اعزام به زندان از انجام این مهم استنکاف نمود و طی اقاریر خود در مرحله بازپرسی اذعان نموده است که چک ها را مسترد ننموده است و چک های ناشی از کلاهبرداری در ید وی قرارگرفته و پیرو این اقرار بازپرس محترم نیز دستور جلوگیری از پرداخت را به بانک محال علیه و اداره ثبت (اجراییات) صادر نمود و پس از مضی مدت و طی روال مشارعلیه محکوم و رای آن نیز در دادگاه تجدیدنظر قطعی گردید لکن مع الاسف از استرداد چک ها استنکاف می نماید حالیه با عنایت به مراتب مارالذکر در راستای ابطال و استرداد لاشه چک ها مستدعی است دستور فرمایید رسیدگی شایسته را مبذول فرمایند.

مشاوره با وکلای داداپ برای دادخواست استرداد لاشه چک و سفته

استرداد لاشه چک برای صادرکننده آن دارای اهمیت می باشد به همین دلیل ممکن است نسبت به تنظیم اظهارنامه و یا دادخواست در این خصوص اقدام نماید.تنظیم و نگارش دادخواست و اظهارنامه نیازمند تخصص و تبحر لازم در این زمینه بوده و افراد ناگزیر به استفاده از وکیل متخصص در این زمینه جهت احقاق حق خود می باشند.گروه وکلای داداپ در حوزه اسناد تجاری از جمله چک و سفته از وکلای باتجربه و متخصصی تشکیل شده است به همین جهت کاربران گرامی می توانند پیش از واگذاری کامل پرونده خود به وکلا از مشاوره حضوری و غیر حضوری وکلای پایه یک داداپ بهره گرفته و در صورت رضایت از وکیل موردنظر پیگیری روند پرونده خود را به او بسپارند.
سخن پایانی 
استرداد به معنای برگرداندن می باشد و در خصوص استرداد لاشه چک و سفته به این معنا می باشد که دارنده می بایست با درخواست صادرکننده  ای که  به دین و تعهد خود عمل کرده است  برگه چک را به او بازگرداند.اگر در خصوص استرداد اسناد تجاری با مشکل مواجه شدید از خدمات حقوقی وکلای متخصص داداپ غافل نشوید و با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان ممکن از طریق این وکلا به حق خود دست یابید.