اشخاص در به دست آورن اموال خود ممکن است راه قانونی و مشروع را درپیش بگیرند و یا اینکه از راه قانونی و شرعی منحرف شده و اموال خود را از طریق نامشروع به دست بیاورند.
به طور کلی تحصیل به معنای به دست آوردن و نامشروع به معنای خلاف قوانین شرع است؛ بنابراین، می توان گفت، تحصیل مال نامشروع عبارت است از به دست آوردن مال از طرق نامشروع و غیر قانونی این عمل مطابق قانون جرم محسوب شده و مجازات در پی دارد.
- نکته قابل توجه که در تعریف این عبارت وجود دارد، این است که منظور از نامشروع غیر شرعی نیست، بلکه منظور غیر قانونی بودن است یا به عبارتی بهتر یعنی فاقد مشروعیت قانونی باشد.
براساس قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، مجازات تعیین شده برای مرتکبین جرم تحصیل مال نامشروع علاوه بر رد مال، سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آورده میباشد.
جرم تحصیل مال نامشروع چیست؟
براساس قانون مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری،جرم تحصیل مال به معنای به دست آوردن مال از طریق غیرقانونی می باشد که می تواند از طریق سوءاستفاده و یا خرید و فروش امتیاز تجارت، تقلب در توزیع کالاهای خاص و همچنین تحصیل مال یا وجه از راههایی که مشروعیت قانونی ندارد صورت بگیرد.جرم تحصیل مال نامشروع جرمی آنی است .
مجازات تحصیل مال نامشروع در قانون چیست؟
قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری به مجازات تحصیل کننده مال از طریق نامشروع پرداخته است براساس ماده 2 این قانون:هرکس به نحوی از انحاء امتیازاتی را که به اشخاص خاص به جهت داشتن شرایط مخصوص تفویض میگردد نظیر جواز صادرات و واردات و آنچه عرفاً موافقت اصولی گفته میشود در معرض خرید و فروش قرار دهد و یا از آن سوءاستفاده نماید و یا در توزیع کالاهایی که مقرر بوده، طبق ضوابطی توزیع نماید مرتکب تقلب شود و یا به طور کلی مالی یا وجهی تحصیل کند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی بوده است، مجرم محسوب و علاوه بر رد اصل مال به مجازات سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده محکوم خواهد شد.
عناصر جرم تحصیل مال نامشروع
هر جرمی به جز جرایم مادی صرف،متشکل از سه عنصر مادی ،قانونی و روانی است بنابراین جرم تحصیل مال نامشروع نیز متشکل از این سه عنصر است که در ادامه هریک را شرح می دهیم:
- عنصر قانونی:عنصر قانونی جرم تحصیل مال نامشروع ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری می باشد.
- عنصر مادی: عنصر مادی این جرم شامل هر نوع رفتار مثبت مجرمانهای(خرید،فروش،سوءاستفاده و...) که سبب تحصیل عامدانه مال دیگری از طریق غیرقانونی شود
- عنصر روانی:عنصر روانی جرم تحصیل مال نامشروع شامل علم و عمد در تحصیل مال یا وجه می باشد.
نکته: مرتکب باید علاوه بر عمد درتحصیل نامشروع مال می بایست به نامشروع بودن عملش نیز آگاهی داشته باشد.
تفاوت کلاهبرداری و تحصیل مال نامشروع
هرچند تحصیل مال نامشروع و کلاهبرداری هردو مصداق سوء استفاده است و جرم محسوب می شوند؛ اما دارای تفاوت هستند و نباید با یکدیگر خلط شوند.
در کلاهبرداری شخص کلاهبردار با توسل به وسایل و عملیات متقلبانه، شخص یا اشخاصی را به منظور بردن مالشان فریب می دهد در حالی که در تحصیل مال نامشروع اینگونه نیست و شخص دریافت کننده مال یا وجه تمام امتیازات و شرایط انجام یک فعالیت قانونی را با یارانه دولت دارد، اما از موقعیت خود سوءاستفاده کرده و به اقتصاد جامعه لطمه وارد می کند .همچنین مجازات این دو جرم نیز متقاوت می باشد.براساس ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری، شخص کلاهبردار علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از دو تا ده سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جـزای نقدی معادل مالــی که اخــذ کــرده است محکــوم می شود در حالی که مجازات تحصیل مال نامشروع مجازات سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده می باشد.
نحوه مشاوره با وکیل متخصص تحصیل مال نامشروع در داداپ
تحصیل مال نامشروع علاوه بر اینکه جرم می باشد موجب ورود لطمه به اقتصاد کشور نیز می شود به همین دلیل نباید از مجازات و تعقیب مرتکب آن چشم پوشی کرد .گروه وکلای متخصص داداپ به صورت حضوری و غیر حضوری در زمینه جرم تحصیل مال نامشروع به کابران گرامی مشاوره حقوقی ارائه می دهد کافی است که کاربران گرامی به قسمت انتخاب وکیل و تخصص وکیل مراجعه کرده و با توجه به رزومه و حق المشاوره وکلای مجموعه، وکیل موردنظر خود را انتخاب کرده و با او ارتباط برقرار کنند.
سوالات متداول پیرامون جرم تحصیل مال نامشروع
1 . آیا تحصیل مال نامشروع جرم است؟
بله براساس ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری این عمل جرم بوده و ومرتکب علاوه بر حبس به جزای نقدی نیز محکوم می شود.
2 . آیا تحصیل مال نامشروع همان کلاهبرداری است؟
خیر،کلاهبرداری و تحصیل مال نامشروع دو جرم با ماهیت متفاوت ومجازات گوناگون می باشند به جرم کلاهبرداری در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری پرداخته شده است و مجازات مرتکب آن براساس این ماده علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از دو تا ده سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جـزای نقدی معادل مالــی که اخــذ کــرده است می باشد در حالی که به جرم تحصیل مال نامشروع در ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری پرداخته شده است و مجازات مرتکب آن براساس این ماده مجازات سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده می باشد.
3 . تحصیل مال نامشروع جرمی آنی است یا مستمر؟
تحصیل مال نامشروع جرمی آنی بوده و به محض تحصیل مال مرتکب قابل پیگیری می باشد.
4 . وکیل تحصیل مال نامشروع کیست؟
وکیل تحصیل مال نامشروع وکیلی می باشد که علاوه بر داشتن پروانه وکالت دارای تخصص و تجربه ویژه در پرونده های مربوط به تحصیل مال نامشروع می باشد.
سخن پایانی
تحصیل مال نامشروع به معنای به دست آوردن مال از طریقی که مشروعیت قانونی ندارد می باشد.تحصیل مال از طریق نامشروع با جرم کلاهبرداری متفاوت می باشد و تفاوت آنها علاوه بر ماهیت این دو جرم در مجازات تعیین شده توسط قانونگذار می باشد.