اسناد طبقه بندی شده شامل اسناد سری،فوق سری،محرمانه و فوق محرمانه می باشد.براساس ماده 2آئین‌نامه طرز نگهداری اسناد سری و محرمانه دولتی شماره ۱۴–۱۷۰/م - ۲/۱۰/۱۳۵۴ وزارت دادگستری،اسناد سری و محرمانه دولتی به اعتبار مقدار مراقبتی که باید در حفظ آنها بشود به چهار طبقه تقسیم می‌شوند: طبقه اول ـ اسنادی است که افشای غیرمجاز آنها به اساس حکومت و مبانی دولت ضرر جبران ناپذیری برساند. طبقه دوم ـ اسنادی است که افشای غیرمجاز آنها منافع عمومی و امنیت ملی را دچار مخاطره کند. طبقه سوم ـ اسنادی است که افشای غیرمجاز آنها نظام امور سازمان‌ها را مختل و اجرای وظایف اساسی آنها را ناممکن کند. طبقه چهارم ـ اسنادی است که افشای غیرمجاز آنها موجب اختلال امور داخلی یک سازمان شود یا با مصالح اداری آن سازمان مغایر باشد.براین اساس اسناد سری و به کلی سری در دسته اول و دوم و اسناد محرمانه و فوق محرمانه در دسته سوم و چهارم قرار می گیرند.
افشای اسناد طبقه بندی شده می تواند توسط اشخاص عادی،کارکنان ادارات و همچنین نظامیان محقق شود.در این مقاله به بررسی جرم افشای اسناد طبقه بندی شده و مجازات نظامیان و غیرنظامیان در خصوص ارتکاب این جرم خواهیم پرداخت.
افشای اسناد طبقه بندی شده در قانون مجازات اسلامی
قانونگذار در قانون مجازات اسلامی به جرم افشای اسناد طبقه بندی شده و بیان مجازات آن پرداخته است. براساس ماده505 قانون مجازات اسلامی: هر کس با هدف بر هم زدن امنیت کشور به هر وسیله اطلاعات طبقه‌بندی شده را با پوشش مسوولین نظام یا مامورین دولت یا به نحو دیگر جمع‌آوری کند چنانچه بخواهد آن را در اختیار دیگران قرار دهد و موفق به انجام آن شود به حبس از دو تا ده سال و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم می‌شود.
نکات این ماده از قرار ذیل است:
- مقصود از به هر وسیله ای در این ماده اعم از گفتار ، مکاتبات ، مراسلات و … می باشد بنابراین وسیله در اختیار قرار دادن اهمیت ندارد.
- اطلاعات طبقه بندی شده اعم از سری،فوق سری،محرمانه و فوق محرمانه می باشد.
- قصد در اختیار قرار دادن مهم است و نتیجه ملاک نیست ،قراردادن اطلاعات در اختیار دیگران سبب تشدید مجازات است.
- قصد برهم زدن امنیت کشور توسط مرتکب باید احراز گردد.
- مقصود از دیگران افراد فاقد صلاحیت دسترسی به آن اسناد است.
- کلمه هرکس که در صدر ماده به کار برده شده است نشان دهنده این است که جرم مذکور می تواند توسط همه افراد اعم از ایرانی وخارجی،کشوری و لشکری و.... تحقق یابد و دولتی بودن فرد مرتکب ملاک نمی باشد.
- معیار فقط جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده است و شیوه جمع آوری اهمیت ندارد.
افشای اطلاعات توسط مامورین دولت
افشای اطلاعات یا اسناد طبقه بندی شده توسط مامورین دولت علاوه براینکه براساس ماده 505 قانون مجازات اسلامی می تواند به عمد صورت بگیرد به دلیل حساس بودن این اطلاعات و ارتباط با مصالح و امنیت ملی می تواند غیرعمد و به شیوه غیر مستقیم یا همان تخلیله اطلاعاتی نیز صورت بگیرد.براساس ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی : چنانچه مامورین دولتی که مسوول امور حفاظتی و اطلاعاتی طبقه‌بندی شده می باشند و به آنها آموزش لازم داده شده است در اثر بی‌مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی توسط دشمنان تخلیه اطلاعاتی شوند به یک تا شش ماه حبس محکوم می‌شوند.
نکته: دریافت آموزش لازم به مامور دولت و شمول وصف دشمن بر دریافت کننده اطلاعات شرط ارتکاب جرم ماده 506 قانون مجازات اسلامی می باشد.
مجازات جرم افشای اسناد طبقه بندی شده
با توجه به اینکه افشای اسناد طبقه بندی شده در قانون مجازات اسلامی (ماده 505)جرم انگاری شده است مرتکب این جرم نیز براساس اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها به مجازات مقرر قانونی محکوم خواهد شد.مجازات مرتکب این جرم دو حالت دارد:
- حالتی است که در آن مرتکب قصد در اختیار گذاشتن اطلاعات را داشته و اطلاعات محرمانه را در اختیار دیگران(افراد فاقد صلاحیت) قرار دهدف در این صورت به حبس از دو تا ده سال محکوم می شود.
- حالتی است که مرتکب قصد در اختیار گذاشتن اطلاعات را داشته اما به مقصود خود نرسیده و نتوانسته است که اطلاعات طبقه بندی شده را در اختیار فرد فاقد صلاحیت قرار دهد، با این وصف مجازات وی یک تا پنج سال حبس میباشد.
افشای اسناد طبقه بندی شده توسط نظامیان
قانون جرایم نیروهای مسلح در خصوص نظامیانی که اسناد طبقه بندی شده را در اختیار دشمن قرار می دهند در ماده 24 این قانون بیان می دارد: افراد زیر جاسوس محسوب و به مجازاتهای ذیل محکوم می‌شوند:
الف - هر نظامی که اسناد یا اطلاعات یا اشیای دارای ارزش اطلاعاتی را دراختیار دشمن و یا بیگانه قرار دهد و این امر برای عملیات نظامی یا نسبت به امنیت تأسیسات،استحکامات، پایگاهها، کارخانجات، انبارهای دائمی یا موقتی تسلیحاتی،توقفگاه های‌موقت، ساختمانهای نظامی، کشتیها، هواپیماها یا وسائل نقلیه زمینی نظامی یا امنیت‌تأسیسات دفاعی کشور مضر باشد به مجازات محارب محکوم خواهدشد.
ب - هر نظامی که اسناد یا اطلاعات برای دشمن یا بیگانگان تحصیل کرده، به هر‌دلیلی موفق به تسلیم آن نشود به حبس از سه تا پانزده سال محکوم می‌گردد.
ج - هر نظامی که اسرار نظامی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی و یا صنعتی مربوط به نیروهای مسلح را به دشمنان داخلی یا خارجی یا بیگانگان یا منابع آنان تسلیم و یا آنان را از مفاد آن آگاه سازد به مجازات محارب محکوم خواهدشد.
د - هر نظامی که برای به دست آوردن اسناد یا اطلاعات طبقه بندی شده، به نفع‌دشمن و یا بیگانه به محل نگهداری اسناد یا اطلاعات داخل شود، چنانچه به موجب‌قوانین دیگر مستوجب مجازات شدیدتری نباشد به حبس از دو تا ده سال محکوم‌می‌گردد.
تبصره 1 - هرکس در جرائم جاسوسی با نظامیان مشارکت نماید به تبع مجرمان اصلی نظامی در دادگاههای نظامی محاکمه و به همان مجازاتی که برای نظامیان مقرر است‌محکوم می‌شود.
همچنین در صورتی که فرد نظامی اسناد طبقه بندی شده را در اختیار افراد فاقد صلاحیت قرار داده یا از مفاد آنها مطلع کند براساس ماده 26 این قانون مجازات خواهد شد.براساس این ماده:هر نظامی که اسناد و مدارک، مذاکرات، تصمیمات یا اطلاعات‌طبقه‌بندی شده را در اختیار افرادی که صلاحیت اطلاع نسبت به آنها را ندارند، قرار دهد یا‌به هرنحو آنان را از مفاد آن مطلع سازد به ترتیب ذیل محکوم می‌شود :
الف - هرگاه اسناد، مذاکرات، تصمیمات یا اطلاعات، عنوان به‌کلی سری داشته‌باشد به حبس از سه تا پانزده سال.
ب - هرگاه اسناد، مذاکرات، تصمیمات یا اطلاعات، عنوان سری داشته باشد به‌حبس از دو تا ده سال.
ج - هرگاه اسناد، مذاکرات، تصمیمات یا اطلاعات، عنوان خیلی محرمانه داشته‌باشد به حبس از سه ماه تا یک سال.
تبصره 1 - هرگاه اسناد، مذاکرات، تصمیمات یا اطلاعات، عنوان محرمانه داشته‌باشد از طرف فرمانده یا رئیس مربوط تنبیه انضباطی خواهد شد.
تبصره 2 - هرگاه اعمال فوق به موجب قوانین دیگر مستلزم مجازات شدیدتری‌باشد مرتکب به مجازات شدیدتر محکوم خواهد شد.
سهل انگاری و تخلیه اطلاعاتی نظامیان
افشای اسناد طبقه بندی شده علاوه براینکه می تواند عمداً و همراه با سوء نیت باشد،ممکن است به صورت غیر عمد و یا در قالب تخلیه اطلاعاتی نیز حاصل گردد، تخلیه اطلاعاتی به معنی دریافت اطلاعات از نیروهای خودی با توسل به فریب و خدعه با استفاده از غفلت و سهل انگاری وی توسط دشمن می باشد، براساس ماده 27 قانون نیروهای مسلح:هر نظامی که براثر بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا سهل‌انگاری یا عدم‌رعایت نظامات دولتی موجب افشاء اطلاعات و تصمیمات یا فقدان یا از بین رفتن اسناد و مدارک مذکور در ماده (26) این قانون شود با توجه به طبقه‌بندی اسناد افشاء شده به‌ترتیب ذیل محکوم می‌شود:
الف - چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات، عنوان به کلی سری داشته‌باشد به حبس از شش ماه تا دو سال.
ب - چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات، عنوان سری داشته باشد به‌حبس از سه ماه تا یک سال.
ج - چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات، عنوان خیلی محرمانه داشته‌باشد به حبس از دو ماه تا شش ماه.
تبصره - هرگاه اسناد و مدارک، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات، عنوان محرمانه‌داشته باشد از طرف فرمانده یا رئیس مربوط تنبیه انضباطی خواهد شد.
همچنین براساس ماده 28 این قانون:هر نظامی که پس از آموزش لازم درمورد حفظ اطلاعات طبقه‌بندی‌شده، در اثر بی‌مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی، توسط دشمنان و یا بیگانگان تخلیه‌اطلاعاتی شود، به یک تا شش ماه حبس محکوم می‌گردد.
داخل شدن غیر قانونی به محل نگهداری اسناد و اطلاعات جرم است
براساس قانون جرائم نیروهای مسلح،هر نظامی که برای به دست آوردن اسناد یا اطلاعات طبقه بندی شده، به نفع دشمن یا بیگانه به محل نگهداری اسناد یا اطلاعات داخل شود، چنانچه به موجب قوانین دیگر مستوجب مجازات شدیدتری نباشد به حبس از دو تا ۱۰سال محکوم خواهد شد و در صورتی که عالماً و عامداً فقط به صورت غیرمجاز به محل مذکور ورود کند به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.
سخن پایانی
اسناد طبقه بندی شده شامل 4 طبقه سری،فوق سری،محرمانه و فوق محرمانه می باشند و به دلیل اهمیتی که این اسناد دارند نه تنها در اختیار قرار دادن آنها به افراد فاقد صلاحیت جرم انگاری شده است بلکه صرف قصد و نیت در اختیار قرار دادن و حتی تخلیه اطلاعاتی مامورین نظامی یا دولتی در خصوص این اسناد نیز جرم انگاری شده است، این جرم با توجه به پیچیدگی و دارا بودن ظرائف قانونی نیازمند استفاده از خدمات تخصصی می باشد پیشنهاد ما به شما استفاده از وکلای متخصص داداپ است.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
دانلود اپلیکیشن دیده بان هشتم
با قابلیت های ویژه در آخرین بروزرسانی
کلیه قوانین و مقررات و آئین نامه ها
نظریات مشورتی
آرای وحدت رویه دیوان عالی کشور
و همچنین مژده به داوطلبان آزمون های حقوقی برگزاری آزمون های حقوقی تمامی مقاطع تحصیلات تکمیلی و همچنین آزمون های کانون و مرکز وکلا و سردفتری و قضاوت و .......
نسخه ios : قابل نصب در مارکت های سیب اپ ، آی اَپس و اناردونی
https://sibapp.com/applications/md8-1
____________________________
https://anardoni.com/ios/app/k-yNehEiW
____________________________
____________________________
نسخه تحت وب
____________________________
نسخه اندروید در گوگل پلی
____________________________
لینک کافه بازار
تنظیم اظهارنامه
مشاوره حقوقی حضوری